Ο ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ
Στις 3 Νοεμβρίου ανοίγουν για πρώτη φορά τα βαρέλια με το νέο κρασί και εορτάζεται ο πολιούχος, Άγιος Γεώργιος ο Μεθυστής.
Επίσης, στο χωριό γίνεται πανηγύρι και της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου).
ΚΑΘΑΡΗ ΔΕΥΤΕΡΑ
Τα Αποκριγιώματα αναβιώνουν και σήμερα Καθαρή Δευτέρα στη Γέργερη,σε μία προσπάθεια των διοργανωτών να αναδείξουν τα παραδοσιακά έθιμα της περιοχής, που ζουν εδώ και αιώνες και διατηρούνται με πολύ μεράκι από μικρούς και μεγάλους.
Πολλά από τα δρώμενα δεν απαντώνται σε καμιά άλλη περιοχή της Ελλάδας. Χαρακτηριστικότερο από όλα είναι ο "αρκουδίστικος χορός" που έχει τις ρίζες του στην περιοχή και είναι ένα ακατάγραφο έθιμο που χαρακτηρίζει το αποκριάτικο ξεφάντωμα με τη συνοδεία λύρας σε ρυθμό μοναδικό και χορό ιδιαίτερο, βασισμένο σε ξεχωριστή δομή και βήματα, δημιουργώντας ταυτόχρονα πανδαιμόνιο από τον εκκωφαντικό ήχο κουδουνιών. Οι "αρκουδιάρηδες", όπως λέγονται οι χορευτές, είναι ντυμένοι με προβιές ζώων και φέρουν πάνω τους πολλά κουδούνια για να δημιουργούν εκκωφαντικούς ήχους.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε υπαίθριο χώρο στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης, όπου παρουσιάζονται τα δρώμενα και οι αυθόρμητοι αυτοσχεδιασμοί όλων των συμμετεχόντων με τη συνεχή και ταυτόχρονη συνοδεία κρητικής παραδοσιακής μουσικής που θα πλαισιώνει σε όλη τη διάρκεια την εκδήλωση.
Τα Αποκριγιώματα αποτελούν ένα θεσμό χαρακτηριστικό της ταυτότητας της κουλτούρας της περιοχής. Οι ρίζες του είναι πολύ παλιές και μόλις τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια αναβίωσης του εθίμου σε ένα οργανωμένο πλαίσιο και ενταγμένο σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό τόσο για τη διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, όσο και για την αύξηση της επισκεψιμότητας, με πρωτοβουλία των τοπικών συλλόγων.
Η αυθόρμητη συμμετοχή των κατοίκων είναι το βασικό στοιχείο της επιτυχίας της εκδήλωσης και αυτή η ίδια η δημιουργική συμμετοχική διαδικασία αποτελεί από μόνη της χαρακτηριστικό της ποιότητας ζωής των κατοίκων».
Τα αποκριάτικα δρώμενα αντλούν τα θέματά τους από τον καθημερινό κόπο του ανθρώπου να καλλιεργήσει τη γη και να διαθέσει τα προϊόντα του (όργωμα-σπορά, παραγωγή κρασιού, μελιού κ.λπ.) και τους βασικούς σταθμούς στην ανάπτυξή του (γέννηση, βάφτιση, γάμος, κηδεία). Σε όλα τα δρώμενα αυτά κυριαρχεί η ανατροπή και η σατιρική διάθεση, με μοναδικό στόχο τον ύμνο στην αναγέννηση της φύσης και του ανθρώπου και ταυτόχρονα τον εμπαιγμό του χρόνου και της φθοράς.
Τα πιο χαρακτηριστικά και καθιερωμένα δρώμενα που αναπαριστώνται επί σειρά ετών (η αρχή τους χάνεται στο πέρασμα του χρόνου) είναι τα εξής:
Η «κηδεία»
Αποτελεί μια παρωδία της εκφοράς του νεκρού, ο οποίος είναι ξαπλωμένος πάνω σε μια σκάλα ξύλινη συνήθως και σέβεται μέχρι τέλους το ρόλο του: δεν ανοίγει τα μάτια του, δε μιλάει ούτε γελάει παρά τα απίστευτα δίστιχα και μοιρολόγια που ακούει. Στόχος της πομπής είναι η ανάσταση του νεκρού κάνοντάς τον να γελάει και να θριαμβεύσει πάλι η χαρά και το γέλιο. Η πομπή αυτή τα έχει όλα: παπά, ψάλτη, χήρα που λέει εντυπωσιακά μοιρολόγια, συγγενείς που τον συνοδεύουν μέχρι τη στιγμή που θα συμβεί η ανατροπή και ο νεκρός μη μπορώντας να αντισταθεί στη μυρωδιά του κρασιού και των πειραγμάτων ανασταίνεται, γεγονός που συνοδεύεται από ξέφρενους χορούς όλου του θιάσου.
Το «όργωμα-σπορά»
Το αλέτρι, το σύμβολο του μόχθου του ανθρώπου και της προσπάθειάς του για επιβίωση, μετατρέπεται σε ένα αποκριάτικο εργαλείο όπου αντί για βόδια ή άλογα υπάρχουν δύο μεταμφιεσμένοι. Πίσω από αυτή την εικονική αροτρίαση που τα έχει όλα: το ζευγά, τα ζώα, το σπορέα, υποκρύπτεται ένα γόνιμο υπόβαθρο, καθώς ο θαμμένος στη γη σπόρος τώρα έχει αρχίσει να βλασταίνει!
Ο «γάμος»
Πρόκειται για αναπαράσταση-παρωδία του μυστηρίου της εκκλησίας μας συμβολίζοντας την ένωση των στοιχείων της φύσης, τη γονιμότητα, την αρμονική συνύπαρξη αντίθετων δυνάμεων. Η αμφισβήτηση της καθημερινής τάξης εκφράζεται με αυτοσχεδιαστική διάθεση μέσα σε ένα πλαίσιο παραδοσιακών αξιών.
Τα «μουτζουρώματα» Οι Αράπηδες
Οι Αράπηδες είναι μια ομάδα ατόμων, το λεγόμενο καρναβάλι, όπου οι κύριοι πρωταγωνιστές είναι ο τσαούσης(άντρας ντυμένος παραδοσιακά) και η νύφη (άντρας επίσης ντυμένος με τη γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά). Όλο το καρναβάλι είναι βαμμένο με φούμο, φορά κάπα από δέρμα και καμπούρα στην πλάτη με κουδούνια και στην μέση τους έχουν κρεμασμένο ρόπαλο. Η αμφίεση και η κίνηση των αράπηδων παραπέμπουν σε διονυσιακά δρώμενα, αφού η λατρεία του Διονύσου ήταν έντονη στις περιοχές αυτές. Αυτά πήραν χριστιανικό συμβολισμό στο πέρασμα του χρόνου. Η κάπα από δέρμα συμβολίζει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, το βαμμένο πρόσωπο το ηλιοκαμένο πρόσωπό του, η καμπούρα την καμήλα όπου βάδιζε στην έρημο ενώ το ξύλινο σπαθί το όργανο αποκεφαλισμού. Τέλος τα κουδούνια και το χτύπημά τους την αναστάτωση και τον ξεσηκωμό που προκαλούσε στο πέρασμά του.
Ο «αρκουδίστικος χορός»
Οι αρκουδιάρηδες βγαίνουν στους δρόμους δημιουργώντας πανδαιμόνιο με τους ήχους των κουδουνιών και χορεύοντας το δικό τους ξέφρενο ρυθμό. Ο σατυρικός αυτός όμιλος έχει τους δικούς του κανόνες και συνήθως απροσδόκητη εξέλιξη. Οι χορευτές είναι τραγόμορφοι κουδουνοφόροι οι οποίοι είναι δεμένοι με σχοινιά μεταξύ τους και ο επικεφαλής της ομάδας προσπαθεί μάταια να τους οδηγεί.
Συμμετέχοντες άλλων περιοχών
Το πιο σημαντικό όμως στοιχείο της εκδήλωσης είναι η συμμετοχή συγκροτημάτων από άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του εξωτερικού με παρόμοια παράδοση, προκειμένου να παρουσιάσουν τα δικά τους έθιμα και να υπάρχει έτσι ένα είδος πολιτισμικής ανταλλαγής και επικοινωνίας και ταυτόχρονα αποτελεί λόγο αύξησης της επισκεψιμότητας στην περιοχή.
Τα «Αποκριγιώματα στο Ρούβα συμβαίνουν όπως κάθε χρόνο στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης με την αυθόρμητη συμμετοχή κάθε παρευρισκόμενου, άφθονο κρασί, πλούσια εδέσματα και ολοήμερο κρητικό γλέντι. Χαρακτηριστικό της εκδήλωσης είναι η συμμετοχή όλων καθώς δεν υπάρχουν θεατές μια και όλοι συμμετέχουν στην εορταστική διαδικασία.
Ποιμενική γιορτή του Αη Γιαννιού του Ρούβα 23 Σεπτεμβρίου
Ένα από τα σημαντικότερα ποιμενικά πανηγύρια της Κρήτης με τη συμμετοχή πολλών κτηνοτρόφων του Ψηλορείτη που κατασκηνώνουν από τα προηγούμενα βράδια κάτω από τους πρίνους. Εκείνες τις μέρες κάθε πρίνος έχει το δικό του χοροστάσι και τη δική του καντάδα.